Czasem trzeba się zatrzymać. Nie po to, by z nostalgią obejrzeć się za siebie, ale by zrozumieć, jak długą drogę przeszliśmy. I kto szedł z nami.

12 czerwca 2025 roku w przestrzeni Nowego Teatru w Warszawie odbyło się wyjątkowe spotkanie, jubileusz 35-lecia Fundacji Aktywizacja. Ale ten dzień nie przypominał ani oficjalnych gal, ani sztywnych obchodów rocznicowych. Przez kilka godzin teatr stał się żywą opowieścią. Opowieścią o zmianie, która przez 35 lat dojrzewała w relacjach, decyzjach i codziennej pracy.

Na wydarzenie przyjechali goście z różnych środowisk i miejsc: osoby współtworzące Fundację, jej współpracownicy, partnerzy, przedstawiciele instytucji, a także osoby związane z Fundacją na różnych etapach jej działalności. Każdy wniósł ze sobą kawałek historii, doświadczenia i emocji. Rozmowy w holu toczyły się cicho, z uśmiechami, które mówiły: „Znam cię. Pamiętam.”

Na sali zapadła cisza, ale nie ta teatralna, tylko prawdziwa, gdy wszyscy czują, że wydarzy się coś istotnego. I rzeczywiście, wydarzyło się.

– Bądźmy dziś razem i cieszmy się swoją obecnością – powiedział Przemysław Żydok, prezes Fundacji Aktywizacja, otwierając wydarzenie. W tych prostych słowach zawarł wszystko, co miało się tego dnia wydarzyć: spotkanie, wspólnotę, wdzięczność.

Fundacja, która zaczęła się od pytań

Pierwszym punktem programu była rozmowa, która nie zawierała slajdów ani prezentacji. Zamiast tego były dwa krzesła, dwie osoby i jedna historia.

Ewa Gąsiorowska-Wirpszo, współzałożycielka Fundacji Aktywizacja, Przewodnicząca Rady, jedna z tych, którzy byli „od początku”, opowiadała o 1990 roku, czyli początku Fundacji Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo. O czasach transformacji, o niepewności, ale też o determinacji, by technologia stała się nie tylko narzędziem, lecz bramą do niezależności.

– Muszę powiedzieć, jak wyglądała Warszawa z punktu widzenia osoby na wózku w tamtych latach. To bardzo istotna sprawa. Nie było zjazdów, podjazdów, wind. A jak już były, to niedostosowane do potrzeb. Do tego bariery komunikacyjne…  – powiedziała Ewa Gąsiorowska-Wirpszo.

Naprzeciw niej, Przemysław Żydok. Rozmowa toczyła się płynnie, bez napięcia. Słuchało się jej nie jak opowieści z przeszłości, ale jak mapy, tej, którą wspólnie rysowano przez ponad trzy dekady. Mapy, na której każdy krok, każda decyzja i każdy drobny gest miały ogromne znaczenie. To była opowieść o wytrwałości, o ludziach, którzy mimo nieustających przeszkód i wyzwań, nigdy nie pozwolili na to, by ich zniechęcenie zatrzymało ich na drodze ku zmianie. Krok po kroku, z determinacją i wiarą, budowali przestrzeń pełną nadziei, wzajemnego zrozumienia i zaufania. Miejsca, w którym technologia przestawała być tylko narzędziem, a stawała się prawdziwą bramą do samodzielności i godnego życia.

To historia o wspólnocie, która rozrosła się, by objąć osoby różne, ale połączone jednym celem, by świat stał się bardziej dostępny, a każdy człowiek mógł odnaleźć swoje miejsce i godność. I choć ta mapa jest wciąż otwarta, każdy z nas może dziś dopisać na niej swój własny krok, swoją własną ścieżkę. Bo historia Fundacji to nie tylko przeszłość, to także inspiracja i wezwanie, byśmy wszyscy razem kroczyli dalej, w stronę świata, który nie zostawia nikogo z boku.

Obrazy przemiany: artysta i Fundacja

Jednym z najmocniejszych momentów wieczoru była opowieść Wojtka Kwiatkowskiego, artysty, grafika, byłego klienta Fundacji. Wojtek opowiadał o chorobie, która zamknęła go w ciele, o samotności i o punkcie zwrotnym: kursie graficznym, który dał mu nie tylko nowe umiejętności, ale przestrzeń, by odzyskać siebie.

Obok rozmowy, jego obrazy: mroczne, przejmujące, głęboko ekspresyjne. Stały na sztalugach, niemal na wyciągnięcie ręki. Sala zamarła. Nie było szeptów, nie było poruszenia. Tylko obecność i cisza, która mówi więcej niż słowa.

W tamtej chwili stawało się jasne: Fundacja to nie tylko wsparcie zawodowe, a miejsce, w którym można odnaleźć sens i drugiego człowieka.

Statuetki, nie dla nazwisk, ale dla relacji

Kulminacją wieczoru było wręczenie statuetek wdzięczności, nie jako nagród, lecz jako symbolicznych podziękowań. Za lata współpracy, relacje i wspólne decyzje, które zmieniały rzeczywistość.

Uhonorowani zostali:

Rada Fundacji:

Ewa Gąsiorowska-Wirpszo – Przewodnicząca Rady Fundacji,
Fundatorka

Anna Cetnarowicz-Jutkiewicz – Wiceprzewodnicząca Rady Fundacji

Antoni Kubiak – Członek Rady Fundacji

Adam Obtułowicz – Członek Rady Fundacji, Fundator

Łukasz Komuda – Członek Rady Fundacji

Wiesław Paluszyński – Prezes Polskiego Towarzystwa
Informatycznego – Fundator instytucjonalny

Byli liderzy:

Agata Gawska – była prezeska Fundacji Aktywizacja

Łucja Kornaszewska – była członkini Zarządu

Liderki oddziałów:

Magdalena Bobrowska – Dyrektorka Oddziału w Białymstoku

Anna Bigoń – Dyrektorka Oddziału w Bydgoszczy

Magdalena Pietrowska – Dyrektorka Oddziału w Warszawie

Justyna Szpilak – Dyrektorka Oddziału w Opolu

Marta Pugowska-Kosel – Dyrektorka Oddziału w Łodzi

Renata Stachowiak – Dyrektorka Oddziału w Poznaniu

Zespół i klienci:

Marcin Grant – najdłużej zatrudniony pracownik Fundacji Aktywizacja

Wojtek Kwiatkowski – reprezentant naszych klientów

Przedstawicielki i przedstawiciele instytucji publicznych:

Monika Sikora – Ministra, Podsekretarz Stanu w MFiPR

Monika Rusin – Dyrektorka BON w MRPiPS

Małgorzata Lorek – Prezeska PFRON

Donata Kończyk – Pełnomocnik Prezydenta m.st. Warszawy ds. dostępności

Dorota Pieńkowska – Dyrektorka PAFPIO

Członkowie Grupy ON Inclusion:

Dr Monika Zima-Parjaszewska – Prezeska Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną

Krzysztof Kurowski – Przewodniczący Polskiego Forum Osób z Niepełnosprawnościami

Dr hab. Paweł Kubicki, prof. SGH – Kierownik Katedry Polityki Społecznej, Szkoła Główna Handlowa

Krzysztof Kotyniewicz – Prezes Zarządu, Polski Związek Głuchych

Justyna Kucińska – Prezeska Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego

dr hab. inż. arch. Marek Wysocki – Pełnomocnik Rektora ds. Dostępności, Politechnika Gdańska, Centrum Projektowania Uniwersalnego

Adam Zawisny – Doradca Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

Partnerzy Inclu(vi)sion:

Anna Żórawska – Prezeska Zarządu Fundacja Kultura Bez Barier

Monika Zakrzewska –  Prezeska Zarządu Polska Federacja Zatrudnienia Wspomaganego

Adam Kamionka – Prezes Stowarzyszenia na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju  Społeczno – Gospodarczego „KLUCZ”

Dionizy Smoleń – Partner PwC

Małgorzata Petru – Menedżerka ds. zarządzania różnorodnością i włączeniem w
Banku BNP Paribas Polska, Diversity Officer

Iga Jendrych – Młodsza Specjalistka ds. Różnorodności, Równego Traktowania i Kultury
Przynależności, IKEA Retail sp. z.o.o.

Każde z tych nazwisk wybrzmiało nie jak formalność, ale jak przypomnienie: że zmiana nie wydarza się sama. Zawsze ktoś ją zaczyna. Ktoś podejmuje decyzję. Ktoś podaje rękę.

Nie jubileusz, a przypomnienie

Wszystko to, co wydarzyło się na scenie i poza nią, można było poczuć i zobaczyć. Dzięki obecności fotografa Piotra Kruszaka powstał unikalny zapis tego dnia. Jego zdjęcia nie tylko dokumentują wydarzenie, ale oddają jego atmosferę: czułą, skupioną, prawdziwą.

To, co uchwycił obiektywem, możecie zobaczyć w galerii poniżej.

Fundacja Aktywizacja nie celebruje siebie, a relacje, które nie przemijają, zaufanie, które nie rdzewieje oraz wrażliwość, która nigdy nie wychodzi z mody.

A przecież to właśnie spotkania, te prawdziwe, szczere i uważne, są początkiem każdej zmiany. To w relacjach rodzi się zaufanie, nadzieja i siła, by pokonywać kolejne bariery. Fundacja Aktywizacja przez 35 lat była i jest tą przestrzenią, miejscem, gdzie każdy może zostać dostrzeżony i usłyszany.

Czy to nie jest dobry moment na to, by się zastanowić nad tym, jaką przestrzenią chcemy być dla innych oraz jaką mapę wspólnie narysujemy na kolejne lata?