11 kwietnia 2025 roku w Poznaniu odbyła się konferencja „Dostępność dziś i jutro”, zorganizowana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wspólnie z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej przy udziale Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i Banku Gospodarstwa Krajowego. Wydarzenie miało miejsce w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu (Sala Sesyjna).

Celem konferencji było omówienie aktualnych wyzwań oraz wymianę doświadczeń w zakresie zapewniania dostępności publicznej dla osób z niepełnosprawnościami.​

Wprowadzenie ustawy z dnia 19 lipca 2019 roku o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami stanowiło istotny krok w kierunku zwiększenia dostępności przestrzeni publicznej w Polsce. Jakie efekty przyniosła ustawa po 6 latach wdrażania?  Do udziału w dyskusji zaproszono przedstawicieli urzędów, instytucji oraz organizacji pozarządowych.

Wśród prelegentów są przedstawiciele Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego, Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Poznania, Banku Gospodarstwa Krajowego, a także Wielkopolskiego Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych, Fundacji Wózkowicze, Fundacji Aktywizacja, Fundacji im. Doktora Piotra Janaszka „Podaj dalej”, Poznańskiego Towarzystwa Amazonki oraz Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych w Owińskach.

Na konferencji wystąpił wiceprezes ZUS Mariusz Jedynak, który podkreślił, że jedną z odpowiedzi na potrzeby jest także szeroki dostęp do e-usług, które ograniczą konieczność wizyt w placówkach.

Moderatorem wszystkich dyskusji był: dr Krzysztof Czechowski, Pełnomocnik ds. dostępności, Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Panel I – Dostępność podmiotów publicznych w perspektywie możliwości, dokonań i potrzeb

• Przemysław Herman, z-ca dyrektora Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej;
• Anna Skupień, dyrektor Oddziału Wielkopolskiego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych;
• Katarzyna Kretkowska, członkini zarządu Województwa Wielkopolskiego, Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu;
• Urszula Marcinkowska, Regionalny Koordynator do spraw dostępności, II Oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu.

W pierwszym panelu uczestnicy debatowali na temat dostępności podmiotów publicznych, o zmianach jakie zaszły od wprowadzenia ustawy o dostępności, poruszano tematykę „więźnia 4-tego piętra, omawiano program „dostępne mieszkanie”.

Najważniejszym wnioskiem, który wypłynął z dyskusji było podkreślenie „ten kto doświadcza braku dostępności najlepiej ją rozumie”.

Panel II – Działania organizacji pozarządowych na rzecz dostępności

• Agnieszka Kubicka, założycielka Fundacji Wózkowicze;
• Konrad Kołbik, prezes zarządu Wielkopolskiego Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych (WIFOON);
• Agnieszka Sukiennik, doradca zawodowy, psycholog – Fundacja Aktywizacja;
• Maciej Wiatrowski, wiceprezes Fundacji im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ;
• Krystyna Wechmann, prezes Poznańskiego Towarzystwa Amazonki.

W niniejszym panelu dyskutowano na temat działań różnych organizacji pozarządowych na rzecz dostępności. Założycielka fundacji „Wózkowicze” Agnieszka Kubicka dzieliła się swoimi doświadczeniami związanymi z dostępnością. Prezes WIFON Konrad Kolbik podkreślał rolę organizacji pozarządowych które mają możliwość najszerszego dotarcia i dzięki realizowanym projektom odpowiedzi na potrzeby OzN w każdym wieku.

Przedzielą Fundacji Aktywizacja Oddziału w Poznaniu była Agnieszka Sukiennik, która opowiadała o działaniach Fundacji na rzecz wsparcia OzN na rynku pracy, stereotypów pracodawców w postrzeganiu pracowników z niepełnosprawnością oraz partnerstwie Incluvision.

Panel III – Instrumenty wsparcia w zakresie wdrażania dostępności

• Dorota Potejko, zastępczyni dyrektorki Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Poznania;
• Agnieszka Maciejewska, koordynatorka ds. dostępności w Wydziale Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Poznania;
• Beata Goraj, koordynatorka ds. dostępności, Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu;
• Anna Brych, Samodzielny Specjalista ds. dostępności, Oddział Wielkopolski Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych;
• Aneta Komosa, Bank Gospodarstwa Krajowego;
• Bartłomiej Maternicki, dyrektor Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych w Owińskach.

Dyskusja obejmowała możliwości pozyskiwania funduszy dla samorządów oraz firm na realizację projektów dostępnościach. Natomiast Bartłomiej Maternicki, dyrektor Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych w Owińskach zaprezentował wydruk brył geometrycznych z drukarki 3D wspierających naukę geometrii niewidomych uczniów.

Konferencja stanowiła ważną platformę do dyskusji na temat przyszłości dostępności w Polsce oraz wyzwań związanych z tworzeniem przestrzeni bez barier. Temat „dostępności” jest jednak tematem bardzo szerokim i jako Fundacja mamy nadzieję, że pierwsze dyskusje i podsumowania wprowadzą istotne zmiany w ustawie, a co za tym idzie w szerszych możliwościach funkcjonowania osób ze szczególnymi potrzebami.

Dziękujemy za zaproszenie do udziału w konferencji.