Jak funkcjonuje orzecznictwo o niepełnosprawności w Polsce?

W Polsce wyodrębniamy dwa niezależne systemy orzecznictwa o niepełnosprawności rozdzielone ze względu na cel jakiemu służą:

Orzecznictwo do celów rentowych – orzeczenia o niezdolności do pracy wydawane przez Zakłady Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z art. 12 Ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych, niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania sprawności oraz zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Przy czym niezdolność do pracy może być całkowita – co oznacza utratę zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy lub częściowa – oznaczająca utratę zdolności do pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji w stopniu znacznym.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy bierze się pod uwagę:
stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji,
możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego.

Zasady przynawania rent

Orzecznictwo do celów pozarentowych – orzeczenia o stopniu niepełnosprawności wydawane przez powiatowe/miejskie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności (jako pierwsza instancja) i wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności (jako druga instancja). Ustala się trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki.

Stopień niepełnosprawności orzeka się na czas określony lub na stałe i decyduje o tym ocena możliwości poprawy funkcjonowania osoby zainteresowanej. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydaje się osobie, która ukończyła 16 rok życia.

Więcej informacji o orzecznictwie można znaleźć na stronie Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.