Osoba z niepełnosprawnością jest takim samym pracownikiem jak wszyscy inni zatrudnieni w danej firmie, organizacji czy instytucji. Stosuje się wobec niej wszystkie przepisy prawa pracy, z pewnymi modyfikacjami wynikającymi z dodatkowych uprawnień.

Czas pracy pracowników niepełnosprawnych

Od 10 lipca 2014 r. czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do lekkiego stopnia niepełnosprawności wynosi maksymalnie 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, natomiast osoby zaliczonej do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności – maksymalnie 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.

Praca osoby niepełnosprawnej w godzinach nadliczbowych

Osoba niepełnosprawna, niezależnie od stopnia niepełnosprawności, nie może być zatrudniona w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej.
Powyższa zasada nie ma zastosowania: do osób zatrudnionych przy pilnowaniu i gdy na wniosek osoby zatrudnionej lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub, w razie jego braku, lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą, wyrazi na to zgodę.

Dodatkowa przerwa w pracy dla pracownika z niepełnosprawnością

Zgodnie z art. 134 Kodeksu pracy, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, to pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy. Niezależnie od tego uprawnienia osoba niepełnosprawna ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy, którą wykorzystać może na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Czas takiej dodatkowej przerwy wynosi 15 minut i jest wliczany do czasu pracy.

Urlop pracownika niepełnosprawnego

Osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Dodatkowy urlop wypoczynkowy udzielany jest na takich samych zasadach jak zwykły urlop wypoczynkowy.
Zgodnie z art. 154 § 1 Kodeksu pracy, wymiar urlopu wypoczynkowego jest uzależniony od stażu pracy i wynosi:
20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Osoba niepełnosprawna w stopniu znacznym lub umiarkowanym:
30 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
36 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba niepełnosprawna nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności. Za dzień zaliczenia do danego stopnia niepełnosprawności należy uznać dzień posiedzenia zespołu orzekającego (data wydania orzeczenia).

Prawo do korzystania ze zwolnienia z pracy przez osoby z niepełnosprawnością

Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku (na podstawie wniosku lekarza sprawującego opiekę nad osobą – w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

Łączny wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego i zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym nie może przekraczać 21 dni roboczych w roku kalendarzowym. Pracodawca nie może żądać, aby pracownik niepełnosprawny wyjeżdżał na turnus w okresie urlopu wypoczynkowego.