Fundusz Pracy, a Fundusz Solidarnościowy

Według propozycji rządu 0,15% podstawy ze składki na Fundusz Pracy wynoszącej 2,45% zostanie przeznaczona na zasilenie Funduszu Solidarnościowego.

Ta propozycja nie jest dobra, wynika to z kilku czynników:
– Fundusz Pracy nie jest funduszem, który powinien finansować wsparcie socjalne osób z niepełnosprawnościami (patrz: ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy art.108),
– Fundusz Pracy powinien wspierać działania prozawodowe, a nie działania socjalne (patrz: ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Rozdział 18),
– działania zmierzające do poprawy sytuacji bytowej osób z niepełnosprawnościami nie powinny ograniczać się do zapewnienia tym osobom środków na zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych (zdecydowana większość osób z niepełnosprawnościami może podjąć zatrudnienie na otwartym rynku pracy, część na chronionym lub w warunkach telepracy; praca może odbywać się w niepełnym wymiarze) ale powinny wspierać ich aktywność, aby same osoby mogły podjąć zatrudnienie i w ten sposób uzyskiwać niezależność tak ekonomiczną jak i społeczną.

Prognoza zysków z Funduszu Pracy przeznaczonych na Fundusz Solidarnościowy wynosi 650 mln zł rocznie, wg obecnego Planu Funduszu Pracy na rok 2018 Fundusz ten dysponuje kwotą 8,2 miliarda zł, co oznacza odpis na Fundusz Solidarnościowy w wysokości 754 mln zł.

Gdyby kwotę tę przeznaczono na program aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami, nawet części tych zrejestrowanych w PUP (obecnie 110 tys) to można przyjąć, że za środki w wysokości 754 mln, gdzie aktywizacja zawodowa OzN wynosi około 15 tys zł[1] można wprowadzić na rynek pracy ponad 50 tys OzN, czyli połowę osób będących w rejestrach PUP[2]. Przy utrzymaniu tendencji do roku 2030 dałoby tododatkowe 500 tys OzN na rynku pracy i znaczny wzrost wskaźnika zatrudnienia w tej grupie z obecnych 23,7% do ~50% czyli średniej UE.

Wprowadzenie Programu 500 Tysięcy Plus[3], który zapewniłby rewolucyjny, dwukrotny wzrost wskaźnika zatrudnienia odpowiada zarówno na potrzeby społeczne tego środowiska (niezależność ekonomiczna, wzrost poczucia godności), jak i potrzeby polskiej gospodarki (niska podaż pracy wskazywana jest obecnie jako jedna z głównych barier wzrostu gospodarczego). Szacowane wpływy ze składek, podatku dochodowego i podatku VAT to około 10 mld zł rocznie.

Polski rynek pracy potrzebuje rąk do pracy i tej siły nie zapewnią nam imigranci zarobkowi, a widoczne tendencje otwarcia polskich przedsiębiorców na osoby z niepełnosprawnościami należy wykorzystać. Powyższe wpierają dane, z których wynika, że wyraźna jest tendencja zmiany miejsca pracy wśród OzN- wyraźne jest przejście z rynku chronionego na otwarty. Jeszcze w grudniu 2013 roku udział pracowników zakładów pracy chronionej w stosunku do ogółu pracowników niepełnosprawnych, zarejestrowanych w SODiR wynosił 66,2%, tymczasem w grudniu 2016 roku po raz pierwszy udział pracowników z otwartego rynku pracy w stosunku do ogółu pracowników niepełnosprawnych był większy od udziału pracowników z rynku chronionego i wynosił 52,1%.[4]

Krytykę wykorzystania FP na wsparcie socjalne OzN wyraziła także Konfederacja Lewiatan http://konfederacjalewiatan.pl/aktualnosci/2018/1/solidarnosc_ktora_wzbudza_kontrowersje

Agata Gawska
Senior ekspertka ds. rynku pracy; Doradczyni Zarządu Fundacja Aktywizacja